dwór - Zabytek.pl
Adres
Jodłówka, 10
Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. hajnowski, gm. Dubicze Cerkiewne
Obiekt posiada wartości artystyczne. Cechuje go harmonia rozplanowania bryły, symetria i rytm otworów okiennych oraz detale architektoniczne nawiązujące do klasycyzmu. Ganki wsparte są na kolumnach w stylu toskańskim, zwieńczone trójkątnym prostym frontonem. Zaprojektowany wokół park dworski doskonale komponuje się z leśnym otoczeniem.
Historia
Dwór został wybudowany na przełomie XIX i XX w. jako letnia siedziba właścicieli majątku Wojnówka - Wołoncewiczów (Wołyncewiczów). Na przełomie XIX i XX w. w Jodłówce osiadła córka Samula Wołoncewicza - Kazimiera Mroczkowska, która przeniosła się tu na stałe po wyjściu za mąż. Wprowadziła ona szereg istotnych zmian, wznosząc budynki gospodarcze i organizując park. Park posiadał swobodną kompozycję dróg i nasadzeń składających się głównie z lip, grabów, świerków, brzóz, klonów, grochodrzewów, czeremch i różnych gatunków drzew ozdobnych (w tym licznych lilaków). W okresie międzywojennym, po śmierci K. Mroczkowskiej, Jodłówka zamieszkiwana była stale przez jej córkę - Marię. Mąż tej ostatniej - Zenon Krogulec władał majątkiem do czasów II wojny światowej. Po wojnie majątek rozparcelowano, przy czym lasy i park przejęło Nadleśnictwo Bielsk Podlaski, a zabudowania i sad przekazano Wojskom Ochrony Pogranicza. Zdewastowane przez WOP budynki gospodarcze rozebrano przed 1954 rokiem. Po opuszczeniu Jodłówki przez wojsko dwór użytkowała w latach 1954-1968 szkoła podstawowa. Następnie pn. część założenia przejął ponownie Z. Krogulec, który przed śmiercią (w 1976 r.) rozpoczął trwający do dziś remont dworu kontynuowany przez jego następców.
Opis
Założenie dworsko-parkowe w Jodłówce usytuowane jest wśród lasów, na południowy- wschód od wsi Wojnówka, w odległości około 2 km od granicy z Białorusią. Dwór na rzucie prostokąta, jednokondygnacjowy, częściowo podpiwniczony, nakryty dachem czterospadowym. W dłuższych połaciach dachu półkoliste lukarny. Obiekt z trzema prostokątnymi aneksami (gankami) przy elewacjach: północnej, wschodniej i zachodniej. Ganki wsparte na czterech kolumnach w stylu toskańskim, nakryte daszkami dwuspadowymi, kryte gontem. Obiekt drewniany, wybudowany w konstrukcji zrębowej posadowiony na podmurowaniu kamiennym, dach kryty jest gontem. Wnętrze o układzie dwutraktowym. Na południe od dworu (usytuowanego frontem na wschód) znajdują się pozostałości parku krajobrazowego zaś na zachód od niego mieści się sad.
Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.
Oprac. Grzegorz Ryżewski, OT NID w Białymstoku, 17.10.2014 r.
Rodzaj: dwór
Styl architektoniczny: klasycystyczny
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BK.61561, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BK.156180